Drill-rap, social media en wapenbezit
— Gemeente Rotterdam
De gemeente Rotterdam is de afgelopen jaren geconfronteerd met steekincidenten onder jongeren die in de media zijn gelinkt aan de drill subcultuur. Drill is gewelddadig subgenre van hiphop dat draait om geweld en bedreigingen tussen rivaliserende gebieden. De incidenten leidden tot sociale onrust op straat en online en een groeiende groep jongeren die zegt ‘voor de veiligheid’ een mes bij zich dragen.
Voor de gemeente Rotterdam onderzochten we de drill- en messencultuur op YouTube en Instagram. We onderzochten of het de katalysator is achter de recente golf van geweld en wat er gedaan kan worden om messenbezit en steekincidenten terug te brengen.
Frictie
In de drill- en (in mindere mate) hiphop en urban- lifestyle-communities vonden we naast videoclips veel content rond geweld en criminaliteit. Voor jongeren die zich in die bubbels begeven, kan dit gevolgen hebben voor hun perceptie van de realiteit en hen een onveilig gevoel geven. Uit gesprekken rijst een beeld van jongeren die daarom vaker een mes dragen.
Daarnaast spelen sociale media de rol van een sociale snelkookpan. Onder druk van het publiek escaleren onbenullige ruzies tussen jonge drillers uit verschillende postcodegebieden tot steekpartijen. Ook zagen we dat het maken van een gewelddadige video op YouTube een manier is om views te pakken: een mechanisme waarmee sommige drillers zich in de kijker van muzieklabels speelden.
Momentum
Wij bieden ondersteuning en advies bij de ontwikkeling van een campagne om messenbezit en -geweld tegen te gaan. Daarvoor brachten we belangrijkste content creators in kaart die van onderop gevaarlijke elementen van de straatcultuur ter discussie kunnen stellen, bijvoorbeeld:
- Niet alles wat je ziet op internet is echt. Drill is een goede uitlaatklep, geen goed voorbeeld. In video-oproepen, maar ook in interviews en podcasts kunnen bekenden uit de hiphop en urban-scene kijkers daaraan herinneren.
- Er zijn andere manieren van je in de kijker spelen dan stoer doen op internet – ook als je uit een moeilijke buurt komt. Succes komt langzaam en geslaagde Rotterdammers uit moeilijke buurten kunnen daar op Insta en YouTube meer over vertellen.
- Een mes bij je dragen is gevaarlijk; niet stoer. In podcasts en straatinterviews komen bekende smaakmakers en gewone Rotterdammers aan het woord om daar hun mening over te geven.
‘Omdat social mediagebruikers zich in grote mate in een bubbel begeven, kunnen jongeren op enig moment het gevoel krijgen dat was zij online zien de (hele) werkelijkheid is.’
— Roks & Van den Broek in ‘Cappen voor Clout‘ (2020), in opdracht van de gemeente Rotterdam.
Foto: geweldigrotterdam.nl
Vorm
Op basis van on onderzoek en in samenwerking met onze partners ontwikkelen we een social media-interventie om sociale normen rond messenbezit op social media te verschuiven: #ShanksDown. De campagne bouwt voort op het uitgangspunt dat slechts een kleine minderheid van jongeren gewelddadig (online) gedrag vertoont en daarmee duizenden views pakken. De overgrote meerderheid wijst geweld af en probeert iets van het leven te maken. Helaas wordt dit vaak over het hoofd gezien op sociale media en in het nieuws. #ShanksDown heeft als doel om die stille meerderheid zichtbaarder te maken.
Bron: www.shanksdown.nl.
Met de #ShanksDown-pledge kunnen Rotterdamse jongeren zich uitspreken tegen geweld en laten zien hoe zij van waarde zijn voor Rotterdam en hun omgeving. Om deze pledge te maken, poseren jongeren voor de camera van een bekende straatfotograaf die aanwezig zal zijn tijdens een theatertour langs middelbare scholen. De jongeren voegen doodles en inspirerende quotes toe aan hun foto’s en delen deze via hun eigen social media kanalen. Op deze manier bereiken ze hun leeftijdsgenoten met berichten die ze zelf hebben gemaakt en waar ze achter staan. In het kielzog van de campagne zullen we volgen hoe online gesprekken en normen rond messengeweld veranderen.
In cijfers
Links en media
— Dr. Roel Lutkenhaus in een podcast voor docenten van Björn Plooster op Vimeo voor #GeweldigRotterdam
— Dr. Roel Lutkenhaus in een podcast voor docenten van Björn Plooster op Vimeo voor #GeweldigRotterdam